روابط چین و کشورها مسلمان تاریخی طولانی دارد. از گذشته های دور راه ابریشم، به طورخاص، عامل مهم پیوند دهنده میان آنها بوده است. اما در دوران معاصر با به قدرت رسیدن حزب کمونیست چین، نوع روابط چین با غرب عامل مهمی در روابط با کشورهای مسلمان به شمار می رفت. در زمان رهبری مائو، مسئله مبارزه با امپریالیسم نقش مهمی در روابط ایفاء می کرد. حمایت از جنبش های آزادی بخش توسط چین از جمله واقعیات مهم این دوره به شمار می رفت. حمایت از جنبش ظفار در عمان یا حمایت از جنبش آزادی بخش فلسطین تجلی بارز این رویکرد بیجینگ به شمار می روند. اما پیشبرد اصلاحات توسط حزب کمونیست چین، و به تبع آن بهبود روابط میان چین و غرب، با آغاز تدریجی روابط میان چین با کشورهای مسلمان همراه بود. بسیاری از کشورهای مسلمان متأثر از تحولات نوین در نظام بین الملل، یکی پس از دیگری، جمهوری خلق چین را مورد شناسایی قرار داده و به تأسیس روابط دیپلماتیک مبادرت کردند. با گذشته زمان و غالب شدن اقتصاد در سیاست خارجی چین، این عامل به فاکتوری تعیین کننده در روابط چین با بسیاری از کشورهای مسلمان تبدیل شد.
در این زمان، برخی کشورهای مسلمان واقع در خاورمیانه که عمدتاً صادر کننده انرژی بودند جایگاهی برجسته در سیاست خارجی چین پیدا کردند. علاوه بر این، در دهه 1990 با فروپاشی شوروی، چین توسعه روابط با جمهوری های مسلمان تازه تأسیس را در دستورکار قرار داد. این روند، یعنی توسعه روابط اقتصادی در روابط طرفین توانسته عوامل چالش زا از جمله مسلئه نوع مواجهه بیجینگ با مسلمانان اویغور را تحت الشعاع خود قرار دهد. در دهه گذشته نیز تحولات نوین بر عزم جدی بیجینگ و کشورهای مسلمان در توسعه روابط ایفای نقش کرده اند. شاید مهمتر از همه ابتکارهای کلان چین از جمله ابتکار کمربند و راه بوده که نه تنها چین بلکه کشورهای مسلمان را وادار به طرح ریزی مجدد در روابط کرده است. فارغ از این، ارتقاء جایگاه بیجینگ در قدرت و ثروت جهانی، در توسعه نگاه به شرق با محوریت چین در میان کشورهای مسلمان تأثیرگذار بوده است. توسعه تجارت مثال خوبی در این زمینه به شمار می آید. چین نیز به حمایت کشورهای مسلمان از مسائلی که منافع محوری خود قلمداد می کند از جمله مسئله تایوان، ادعاهای سرزمینی در دریای چین جنوبی و غیره چشم دوخته است. با این حال، نمی توان گفت تمام کشورهای مسلمان به یک اندازه در سیاست خارجی چین اهمیت دارند، بلکه با توجه به جایگاه و اهمیت کشورهای مسلمان، چین سطوح متفاوتی از روابط را با آنها تعریف کرده است.
