دلالت‌های سیاسی – اقتصادی روند کنونی برای انتخابات 2022

بخش اول) شاخص‌‌های پیروزی

معمولاً چند شاخص برای تعیین احتمال پیروز انتخابات به‌‌کار می‌‌رود. بعضی از این شاخص‌‌ها ثابت هستند یا در ماه اردیبهشت با تغییر مشخصی روبرو نشده‌‌اند و توضیحی ندارند. اما برخی شاخص‌‌ها نیاز به توضیح بیشتر دارند. در ادامه همه این شاخص‌‌ها در یک جدول ذکر می‌‌شوند و پس از آن سه شاخصی که نیاز به توضیح بیشتر دارند مورد تفصیل قرار خواهند گرفت.

شاخص اول) میزان محبوبیت رئیس‌‌جمهور مستقر

به‌‌طور سنتی بین میزان محبوبیت رئیس‌‌جمهور مستقر و عملکرد حزب او در انتخابات کنگره رابطه معکوس معناداری وجود دارد. در آغاز اردیبهشت ماه میزان محبوبیت جو بایدن به‌‌طور متوسط در میانگین علمی وبسایت 538 نزدیک به 42 درصد بود که در پایان این ماه این رقم یا ثابت مانده است یا حتی با اندکی کاهش به سوی 41 درصد گرایش یافته است. این میزان از محبوبیت برای یک رئیس‌‌جمهور پایین محسوب می‌‌شود و بنابراین نشانه‌‌ای از پیروزی احتمالی حزب مخالف است. برای افزایش چشم‌‌گیر احتمال پیروزی دموکرات‌‌ها در انتخابات بهتر است که میزان محبئوبیت بایدن نزدیک یا بالای 50 درصد باشد که با این رقم فاصله‌‌ای چشم‌‌گیر دیده می‌‌شود.

درک این مسئله سخت نیست که چرا بایدن در چنین موقعیتی قرار دارد. در حال حاضر نظرسنجی‌‌های متعدد و معتبر مکرراً نشان داده‌‌اند که تورم مسئله اصلی رأی‌‌دهندگان است. در ماه‌‌های اخیر به علت عوامل بسیار و مهم‌‌تر از حمله حمله نظامی روسیه به اوکراین که بازارهای انرژی را تحت‌‌تأثیر قرار داده است مشکل تورم حل نشده است. بنابراین بهبودی هم در میزان محبوبیت بایدن رخ نداده است که تحت تأثیر تورم پایین مانده است.

اما باید ذکر کرد که بانک مرکزی آمریکا (فدرال رزرو) در ماه اردیبهشت سیاست‌‌هایی بسیار تهاجمی را علیه تورم اتخاذ کرد و ازجمله نرخ بهره بانکی را نیم درصد افزایش داد که رقم قابل توجهی محسوب می‌‌شود. همچنین دولت بایدن به‌‌دنبال حل مشکلات دیگر عامل تورم ازجمله وقفه در شبکه‌‌های بین‌‌المللی تأمین کالا و همچنین بازگرداندن آرامش به بازارهای انرژی است. می‌‌توان گفت که محبوبیت پایین بایدن از تابستان 2021 تا امروز دو دلیل عمده داشته است: یکی عدم حل بحران شیوع بیماری کووید19 و دیگری تورم. مشکل اول تا حد زیادی حل شده است و مشکل دوم نیز ممکن است با توجه به سیاست‌‌های اخیر رو به بهبود بگذارد. اما ازطرف دیگر ممکن است برای نجات دموکرات‌‌ها در انتخابات 2022 دیر شده باشد: احتمالاً این سیاست‌‌ها تا موثر واقع شوند (اگر موثر واقع شوند) مدتی طول خواهد کشید و بعد تأثیر بهبود وضع اقتصاد احتمالاً تا دو تا سه ماه دیرتر در میزان محبوبیت بایدن مشاهده خواهد شد که ممکن است پس از انتخابات نوامبر باشد. یعنی حتی در صورت بهبود وضع اقتصاد ممکن است این شاخص در آینده کوتاه‌‌مدت تغییر مشهودی نکند.

شاخص دوم) نظرسنجی رأی کلی ملی

 نظرسنجی رأی کلی ملی یک نظرسنجی است که در آن از مردم پرسیده می‌‌شود که ترجیح می‌‌دهند حزب دموکرات یا جمهوری‌‌خواه بر سر کار باشد. این نظرسنجی پیش‌‌بینی‌‌پذیری بسیار بالایی در انتخابات مجلس نمایندگان دارد ولی در سنا اندکی پیچیده‌‌تر است. میانگین علمی این نظرسنجی در سایت 538 در پایان اردیبهشت نشان می‌‌دهد که دموکرات‌‌ها حدود 43 درصد و جمهوری‌‌خواهان 45 درصد حمایت را برخوردار هستند. یعنی جمهوری‌‌خواهان نزدیک به 2 درصد برتری دارند که این رقم نسبت به آغاز ماه تغییری نکرده است.

این رقم اگرچه ممکن است نزدیک به‌‌نظر برسد اما در واقع برای دموکرات‌‌ها فاجعه‌‌بار است. در سال 2018 که دموکرات‌‌ها در مجلس نمایندگان پیروزی چشمگیری به‌‌دست آوردند در این شاخص نزدیک به 7 درصد جلو بودند و در سال 2020 که با اختلافی بسیار اندک دوباره پیروز شدند در این شاخص حدود 3 درصد جلو بودند. بنابراین برای تضمین پیروزی دموکرات‌‌ها نیاز دارند که حداقل 5 درصد جلو باشند. جلو بودن جمهوری‌‌خواهان در این شاخص به معنای پیروزی قاطع آن‌‌ها خواهد بود مگر آن‌‌که این رقم تا روز انتخابات تغییر کند.

شاخص سوم) حوزه‌‌های ترسیمی انتخاباتی

هر ده سال یک‌‌بار در آمریکا حوزه‌‌های انتخاباتی با توجه به سرشماری رسمی دوباره توسط کنگره ایالتی در هر ایالت ترسیم می‌‌شوند که در طول آن هر دو حزب تلاش خواهند کرد که به‌‌گونه‌‌ای آن‌‌ها را ترسیم کنند که به سودشان باشد و احتمال پیروزی‌‌شان را افزایش دهد. نقشه 2012-2020 تا حد بسیار زیادی به سود جمهوری‌‌خواهان بود که دلیل آن پیروزی قاطع این حزب در انتخابات‌‌های محلی بود. با توجه به مشکلات ناشی از بیماری کووید19 تاکنون ترسیم همه نقشه‌‌ها کامل نشده است. تاکنون به‌‌نظر می‌‌رسد که دموکرات‌‌ها ضعف خود در این زمینه را تاحدی جبران کرده‌‌اند اما باید منتظر ماند تا ترسیم نقشه‌‌ها کامل شود. اکنون دموکرات‌‌ها 7 و جمهوری‌‌خواهان یک کرسی غیررقابتی در مقایسه با نقشه قبلی به‌‌دست آورده‌‌اند. اگر همین روند ادامه یابد، انتخابات 2022 در فضایی بیشتر رقابتی در مقایسه با انتخابات‌‌های 2010، 2012، 2014، 2016، 2018، و 2020 برگزار خواهد شد.

نکته مهم در این زمینه این است که در ماه اردیبهشت دیوان عالی ایالتی نیویورک فرمان داد که نقشه‌‌ ترسیم‌‌شده این ایالت به علت غیررقابتی‌‌بودن قابل پذیرش نیست و بنابراین آن را باطل اعلام کرد و کنگره ایالتی نیویورک باید دست به ترسیم مجدد آن بزند. این امر باعث شد که کرسی‌‌های غیررقابتی به‌‌دست‌‌آمده دموکرات‌‌ها از 11 به 7 کاهش پیدا کند. همچنین این احتمال وجود دارد که ایالت ایلینوی نیز (که آن هم بسیار به سود دموکرات‌‌ها نقشه کشیده است) وادار به تغییر نقشه خود شود. باید دید که نقشه جدید دموکرات‌‌ها در نیویورک چگونه خواهد بود. اما می‌‌توان گفت که تا این لحظه این شاخص تنها شاخص مطلوب برای حزب دموکرات است.

بخش دوم) مهم‌‌ترین رقابت‌‌ها در سنا

در ماه اردیبهشت انتخابات‌‌های مقدماتی در چندین ایالت برگزار شدند. اما این ایالات همه رقابتی نیستند. در ادامه به تحولات مهم در کرسی‌‌های حساس سنا می‌‌پردازیم. متخصصین انتخابات که به شیوه علمی در وبسایت کوک پولیتیکال ریپورت به بررسی انتخابات می‌‌پردازند این ایالات را رقابتی تشخیص داده‌‌اند. نامزدهایی که با علامت * مشخص شده‌‌اند یعنی سناتور مستقر از ایالت خود هستند.

این رقابت‌‌ها در ادامه بررسی می‌‌شوند:

پنسیلوانیا) مهم‌‌ترین انتخابات مقدماتی در ماه اردیبهشت در ایالت پنسیلوانیا برگزار شده است که شاید حساس‌‌ترین ایالت باشد. در حال حاضر نامزد دموکرات‌‌ها معلوم شده که جان فترمن است که در حال حاضر مقام نایب فرماندار این ایالت را دارد. فترمن نامزدی چپ‌‌گرا و پوپولیست محسوب می‌‌شود. رقیب فترمن مشخص نشده است – انتخابات بین ممت آز نامزد منتخب ترامپ و رقیب او به حدی نزدیک بوده که آرای پستی در روزهای بعد سرنوشت آن را مشخص خواهد کرد. پس از مشخص شدن نتیجه انتخابات مقدماتی جمهوری‌‌خواه می‌‌توان درباره این کرسی بهتر تحلیل نمود.

کارولینای شمالی) در ماه اردیبهشت تکلیف این ایالت مشخص شد. تد باد که پیشتر نماینده مجلس بود برنده انتخابات مقدماتی جمهوری‌‌خواه شد و چری بیزلی که رئیس دیوان عالی ایالت خود بود نامزدی دموکرات‌‌ها را به‌‌دست آورد. هم باد و هم بیزلی چهره‌‌هایی میانه‌‌رو و متصل به جریان اصلی حزب خود محسوب می‌‌شوند. باد اگرچه از حمایت ترامپ برخوردار بود مواضعی افراطی نداشت – مثلاً او ادعا نمی‌‌کرد که در انتخابات 2020 تقلب شده است – و بنابراین دافعه‌‌ای برای رأی‌‌دهندگان کارولینای شمالی که راست میانه هستند نخواهد داشت و می‌‌توان گفت که احتمال پیروزی باد بسیار بیشتر است چون احتمالاً فضای کلی ملی نتیجه این انتخابات را رقم خواهد زد.

اوهایو) دیگر ایالت حساس که نتیجه آن معلوم شده اوهایو است که در آن جی دی ونس، تاجر و نویسنده مشهور و نامزد مورد انتخاب ترامپ، نامزد جمهوری‌‌خواهان شد و تیم رایان نماینده مجلس نیز نامزد دموکرات‌‌ها. ونس که در ابتدا یکی از محافظه‌‌کاران میانه‌‌روی ضدترامپ بود در سال‌‌های اخیر چرخشی بسیار شدید به راست کرده و اکنون راست افراطی محسوب می‌‌شود که از انواع نظریه‌‌های توطئه هم حمایت کرده است. درعوض رایان بسیار میانه‌‌رو است و به منتهی‌‌علیه راست حزب دموکرات تعلق دارد و همچنین در جریان انتخابات نیز بر راست‌‌گرا بودن خود تأکید کرده است. بنابراین می‌‌توان گفت که پیروزی رایان غیرممکن نیست. اگر اوهایو همانند سال‌‌های 2012 به‌‌پیش ایالتی میانه‌‌رو بود شاید شانس رایان بیشتر می‌‌بود اما اوهایو بسیار به راست حرکت کرده و بنابراین باید شانس پیروزی ونس را بسیار بیشتر دانست. اما تنها نکته خوش‌‌بینانه برای دموکرات‌‌ها این است که احتمالاً رایان تنها دموکراتی است که شانسی – هرچند اندک – برای شکست دادن ونس دارد.

بخش سوم) مهم‌‌ترین روندها

در نهایت به دو روند بسیار مهمی اشاره می‌‌شود که در فرآیند رقابت‌‌های انتخاباتی در ماه اردیبهشت رخ دادند:

روند اول) پیروزی ترامپ: ترامپ در اکثریت قاطع حمایت‌‌های خود موفق بود و نشان داد که همچنان به‌‌شکلی بلامنازع رهبری حزب جمهوری‌‌خواه را در دست دارد و پایگاه رأی حزب جمهوری‌‌خواه همچنان او را رهبر حزب می‌‌داند. ونس پیش از اعلام حمایت ترامپ از او در مقام چهارم قرار داشت که ناگهان به مقام اول رسید و با اختلافی مهم (8 درصد) از نفر دوم پیروز شد. همچنین بدون حمایت ترامپ از آز او احتمالاً در آستانه پیروزی قرار نمی‌‌گرفت. البته برخی از نامزدهای مورد حمایت ترامپ شکست خوردند ولی این را نباید نقضی بر تسلط او بر حزب دانست. تسلط ترامپ مطلق نیست اما محکم است. این ممکن است در انتخابات عمومی تاحدی به ضرر جمهوری‌‌خواهان تمام شود: در پنسیلوانیا یک نامزد بسیار افراطی به نام داگ ماستریانو نامزد حزب جمهوری‌‌خواه در ایالت فرمانداری خواهد شد که احتمال پیروزی دموکرات‌‌ها را بسیار افزایش می‌‌دهد. چنین روندی اگر در دیگر ایالت‌‌ها هم تکرار شود، ممکن است به سود دموکرات‌‌ها تمام شود.

روند دوم) بهبود وضعیت چپ‌‌گرایان: بسیاری از افراد گمان می‌‌کردند که پس از سال 2016 حزب دموکرات به سرعت به چپ حرکت کند اما این اتفاق در جریان انتخابات 2018 و 2020 رخ نداد. تاکنون نامزدهای چپ‌‌گرا بهتر از انتظار عمل کرده‌‌اند. نامزدهای چپ‌‌گرا مثل جیمی مک‌‌لود اسکینر در اورگان یا فترمن در پنسیلوانیا پیروز شدند. البته این پیروزی کاملاً قاطع نبود و همچنان احتمالاً حزب دموکرات در کنترل جریان اصلی باقی خواهد ماند اما شکی نیست که پس از انتخابات به تعداد چپ‌‌گرایان در کنگره آمریکا افزوده خواهد شد.